اختلال نعوظ یکی از مشکلات جنسی رایج است به خصوص در سنین بین 40 تا 70سال! از آنجا که معمولا کوتاه مدت است، جای هیچ نگرانی نیست، اما اگر شما مدام دچار این اختلال شده اید لازم است به پزشک متخصص مراجعه کنید، چرا که این مشکل می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد.
مکانیسم نعوظ
نعوظ یک رویداد عصبی عروقی پیچیده است که تحت تاثیر روانی و هورمونی قرار دارد. با تحریک جنسی، انتقالدهندههای عصبی از پایانههای عصبی آلت تناسلی (از اجسام غاری) آزاد میشوند که باعث شل شدن عضلات صاف شریانهای آلت و در نتیجه افزایش چندین برابری جریان خون میشود از طرفی همزمان خروجی وریدها مسدود میشود که مجموع این عوامل خون را در اجسام غاری به دام میاندازند و منجر میشود آلت تناسلی را از حالت شل به حالت نعوظ تبدیل شود. در هنگام نعوظ کامل، فشار داخل حفره ای 100 میلی متر جیوه به دست می آید. در طی این مرحله، جریان ورودی و خروجی عروق به طور موقت متوقف میشود.
علل اختلال در نعوظ
- مشکل در مسیر عصب دهی آلت (دستور نعوظ به آلت داده نمیشود)
- کاهش یا قطع شدن جریان شریان آلت (خون به خوبی وارد آلت نمیشود)
- نشتی ورید های آلت (خون وارد شده در آلت نمیماند)
بیماری های جسمی
- مشکلات عروقی مانند بیماری های قلبی عروقی، فشارخون بالا، دیابت، چربی خون، سیگار و اعمال جراحی داخل لگنی
- مشکلات نورولوژیک مانند آسیبهای نخاعی، بیماری پارکینسون، آلزایمر، بیماری ام اس و سکته
- فاکتور های مربوط به آلت تناسلی مثل پلاک پیرونی، شکستگی آلت و فیبروز اجسام غاری آلت
- مشکلات هورمونی مانند مشکلات کم کاری و پر کاری تیروئید، هایپرپرولاکتینمی، هایپوگونادیسم و اختلال هورمون های فوق کلیوی
- عوارض جانبی ناشی از داروهای فشار، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد جنون، داروهای ضد هورمون های جنسی و الکل
مشکلات روحی روانی
- اضطراب
- مشکلات روابط بین زوجین
- استرس
- افسردگی
سرنخ هایی که میتوانید به علت احتمالی اختلال نعوظ پی ببرید:
- اگر اختلال نعوظ به یکباره در شما شروع شده میتواند ناشی از مشکلات حاد روحی روانی یا آسیب دستگاه تناسلی (مثل ضربه یا عمل پروستات) باشد.
- اگر نعوظ صورت میگیرد اما تداوم ندارد احتمالا مربوط به مشکل نشت عروقی یا اضطراب باشد.
- اگر نعوظ صبحگاهی از بین رفته میتواند مربوط به مشکلات عروقی یا بیماری نورولوژیک (عصبی) باشد.
شایع ترین عوارض اختلال نعوظ
کاهش اعتماد به نفس
اثرگذاری بر خلق و خوی فرد
ایجاد اختلاف و تعارض در ارتباط با شریک جنسی و حتی جدایی و سست شدن بنیان خانواده
طریقه معاینه و ویزیت
پزشک از شما درمورد سبک زندگی، روابط، وضعیت میل جنسی و هر گونه مشکل مرتبطی که ممکن است بر روی اختلال نعوظ تاثیر داشته باشد سوال می کند. چکاپ عمومی مانند آزمایش خون در صورت نیاز، اندازه گیری فشار خون و معاینه دستگاه تناسلی جهت بررسی علایم قابل رویت انجام می گردد.
درمان اختلال نعوظ
درمان اختلال نعوظ بسته به علت زمینه ای میتواند متفاوت باشد. درمان یا کنترل بیماری زمینه ای اولین اقدام در درمان اختلال نعوظ است. گرفتن شرح حال کامل توسط پزشک کمک زیادی به کشف علت بیماری میکند.
داروهای موثر برای درمان اختلال نعوظ
خط اول درمان اختلال نعوظ داروهای دسته فسفودی استراز هستند، پراستفادهترین داروهای این دسته در ایران شامل سیلدنافیل و تادالافیل میباشد، همانند دیگر داروها، سیلدنافیل و تادالافیل نیز اسامی تجاری مختلفی دارند. داروهای دیگر این دسته دارویی که فعلا در ایران وجود ندارند شامل آوانافیل و واردنافیل میباشد.
سیلدنافیل: در دوز های 50 و 100 میلی گرم با اسامی تجاری ویاگرا (viagra) ویزارسین (vizarsin) ارکتو (erecto) اس دی اف (SDF) مداگرا (modagra) سیل ارکت (silerect) ویگرودیت (vigrodit) و …میباشد؛ بهتر است سیلدنافیل حدود یک ساعت قبل از رابطه و با معده خالی استفاده شود.
تادالافیل: با دوز های 10 و 20 میلی گرم با اسامی تجاری سیالیس (cialis) جیالیکسو (jialixo) تاداگرا (tadagra) پروسیال (procial) تیافیل (tiafil) و … میباشد؛ تادالافیل طول اثر بیشتری نسبت به سیلدنافیل دارد.
نکته: این داروها (فسفودی استراز ها) نباید بیشتر از یکبار در روز استفاده شوند.
عوارض جانبی فسفودی استرازها
عوارض جانبی فسفودی استراز ها میتواند شامل: گر گرفتگی، سردرد، سوءهاضمه، احتقان بینی، مشکلات بینایی (دید آبی) یا مشکلات شنوایی باشد.
اگرچه این داروها در داروخانه ها بدون نسخه قابل دسترسی هستند، اما بهتر است بیمار بعد از مشاوره با پزشک معالج خود ، جهت یافتن علت، اطمینان از موثر بودن داروها و عدم وجود منع مصرف دارو و تداخل دارویی، اقدام به صرف آن نماید.
با اینکه فسفودی استراز ها باعث گشاد کردن عروق شده و میتواند موجب افت فشار خون گردد، اما مطالعات نشان داده استفاده از این داروها در افرادی که سابقه سکته قلبی داشته اما بدون مشکل و در سلامت کامل هستند خطری ایجاد نمیکند.
تداخلات دارویی شایع فسفودی استرازها
نیتراتها: کسانی که هر نوعی از داروهای نیترات را استفاده میکنند نباید همزمان از فسفودی استراز ها استفاده کنند، به این علت که میتواند موجب افت فشار شدید گردد، در صورت نیاز میتوان داروهای نیترات را با 24ساعت فاصله از سیلدنافیل و 48 ساعت فاصله از تادالافیل استفاده کرد
داروهای آلفابلاکر: این دسته داروها که برای درمان علائم بزرگی پروستات استفاده میشوند که شامل پرازوسین، ترازوسین و تامسولوسین می باشد، از جایی که این دارو ها نیز میتواند موجب افت فشار گردد پیشنهاد میشود ابتدا درمان بزرگی پروستات انجام شده و به ثبات دوز دارویی برسد سپس فسفودی استراز اضافه شود
دستگاههای وکیوم : پمپ وکیوم روی آلت قرار گرفته، خون بیشتری را به سیستم گردش خون آلت منتقل و باعث نعوظ می شود. این وسیله با توجه به سختی های انجامش، بیشتر برای مردانی قابل استفاده است که درمان های خوراکی مناسب نیستند، یا نتیجه بخش نبوده اند.
بعضی از بیماران با داروهای خوراکی پاسخ مناسبی دریافت نمیکنند، قدم بعدی درمان استفاده از داروهای موضعی است. شیاف آلپروستادیل (شیاف داخل مجرا آلت) و آمپول پاپاورین یا آمپول ترکیبی تریمیکس (تزریق به بدنه آلت) قبل از رابطه می باشد، با این حال، این داروها ممکن است عوارض جانبی ناخواسته ای ایجاد کنند، از جمله نعوظ مداوم (معروف به پریاپیسم) و اسکار که می تواند منجر به بیماری پلاک پیرونی شود.
تستوسترون
سطوح پایین تستوسترون اغلب در مردان میانسال و مسن وجود دارند. تستوسترون یک هورمون تنظیم کننده مهم میل جنسی و عملکرد جنسی در مردان است لذا اندازهگیری تستوسترون در افراد با مشکل اختلال نعوظ توصیه میشود.
در صورتی که هیچ دارویی بر مشکل اختلال نعوظ موثر نباشد جراحی ایمپلنت پروتز آلت به عنوان آخرین روش درمانی به کار میرود.
جراحی عروق
در اکثر افراد با مشکل نعوظ با اختلال عروقی این روش توصیه نمیشود به این علت که میزان موفقیت پایینی دارند، حدود 7% این افراد کاندید جراحی عروقی هستند، در افراد با تصلب شرایین این روش مناسب نمیباشد.
روان درمانی
عوامل روانشناختی می توانند به تنهایی یا در ترکیب با علل ارگانیک در علت اختلال نعوظ نقش داشته باشند. اختلال نعوظ یکی از علائم رایج افسردگی است و عملکرد نعوظ ممکن است با روان درمانی یا داروهای ضد افسردگی که افسردگی را کاهش می دهد، بازسازی شود.
با این حال، برخی از موثرترین داروهای ضد افسردگی کلاس SSRI (به عنوان مثال، فلوکستین، سرترالین، پاروکستین) هم میل جنسی و هم عملکرد نعوظ را کاهش می دهند، همچنین SSRI ها می توانند باعث تاخیر در انزال شوند، اثری که برای مردان مبتلا به انزال زودرس مفید است.
مشاوره روانشناسی، از جمله استفاده از تمرینات تمرکز حواس توسط هر دو طرف، می تواند برای مردان مبتلا به اضطراب عملکرد مفید باشد. این معمولاً با ارجاع به یک مشاور درمانی جنسی معتبر انجام می شود.