سرطان مثانه ( تومور مثانه )
سرطان مثانه رشد بافت غیر طبیعی در سطح داخلی مثانه می باشد ، در برخی ازموارد تومور به داخل عضلات جدار مثانه نیز رشد می کند.
شایع ترین علامت بروز سرطان مثانه وجود خون در ادرار می باشد که معمولا بدون درد است. اگر فردی متوجه خون در ادرار خود شود حتی اگر این خونریزی گهگاهی باشد لازم است حتما به ارولوژیست جهت بررسی های بیشتر مراجعه نماید .
سرطان چیست ؟
سرطان زمانی اتفاق می افتد که ساختار ژن های داخل سلول روی DNA تغییر یافته باشد ، که این تغییرات می توانند سرعت رشد آنها را تغییر دهند ، بدین معنی که سلول ها شروع به رشد کرده و باروند غیر قابل کنترلی تکثیر پیدا کرده و باعث ایجاد توده هایی که تومور نام دارند میگردند .
علل ایجاد سرطان مثانه
بیشتر موارد سرطان مثانه به نظر می آید به علت تماس با مواد مضر ایجاد می شوند که این مواد می توانند باعث تغییرات غیر طبیعی در سلول های مثانه طی سال ها گردند .
- تنباکو و سیگار : یکی از علل شایع می باشد و به نظر می آید بیشتر از 1 نفر از هر 3 نفر مبتلا به سرطان مثانه براثر مصرف سیگار یا مواد استنشاقی مانند تریاک مبتلا شده باشند .
تماس با مواد شیمیایی خاص : تماس با مواد شیمیایی در کارخانه ها نیز یکی دیگر از علل سرطان مثانه است هرچند مصرف این گونه مواد در کارخانه ها اکنون محدود شده است . تماس با برخی از مواد شیمیایی خاص صنعتی دومین عامل زمینه ای سرطان مثانه است که حدودا 25 درصد موارد ابتلا به سرطان مثانه را شامل می گردد.
مشاغلی که بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مثانه میباشند عبارتند از :
- رنگ سازی
- نساجی
- نقاشی
- تولیدات پلاستیکی
- تولیدات چرم
- لاستیک سازی
مشاغل غیر صنعتی نیز با سرطان مثانه در ارتباط هستند مانند :
- راننده ها، تاکسی رانی و اتوبوسرانی چراکه این افراد در معرض تماس طولانی مدت با دود گازوئیل می باشند .
سایر علل زمینه ساز سرطان مثانه
سایر علل زمینه سازی که خطر سرطان مثانه را افزایش می دهند عبارتند از :
-
- سابقه ی رادیوتراپی در مناطق نزدیک به مثانه مانند سرطان روده
- تماس قبلی با داروهای شیمی درمانی خاصی مثل سیکلوفوسفاماید و سیس پلاتین
- دیابت
- افرادی که سال ها از سوند ادراری استفاده می کنند .
- عفونت های ادراری مکرر و طولانی مدت
- سنگ های مثانه طولانی مدت
- یائسگی زودرس ( قبل از سن 45 سالگی )
- عفونت درمان نشده شیستوزومیا که در ایران بسیار نادر می باشد .
انواع سرطان مثانه
تومورهای مثانه براساس اینکه تاچه حد در بدن انتشار یافته اند به صورت زیر تقسیم بندی می شوند :
-
تومورهای بدون تهاجم به عضله مثانه :
اگر تومور مثانه محدود به سطح داخلی جدار مثانه باشد به این تومورها، تومورهای بدون تهاجم به عضله گفته می شود که شایع ترین نوع تومور مثانه می باشد .
افرادی که بااین نوع از تومور مثانه به پزشک مراجعه می کنند در صورت پی گیری مداوم معمولا طول عمر مساوی با افراد عادی دارند .
-
تومورهای با تهاجم به عضلات مثانه :
در صورتی که تومورهای مثانه فراتر از سطح داخلی مثانه نفوذ داشته باشند و به عضلات جدار مثانه دست بیابند به این تومورها تومورهای با تهاجم به عضلات مثانه گفته می شود که این تومورها کم تر شایع می باشند اما شانس اینکه به سایر قسمت های بدن انتشار بیابند و سایر قسمت ها را نیز در گیر کنند بیشتر است .
-
تومور پیشرفته یا متاستاتیک :
اگر تومور مثانه به سایر نقاط بدن به جز مثانه نفوذ کند به عنوان تومور پیشرفته مثانه یا متاستاتیک گفته می شود .
چگونگی انتشار سرطان مثانه
- سرطان مثانه در لایه سطحی جدار مثانه شروع می شود وحتی در بعضی از موارد ممکن است به جدار عضله مثانه دست بیابد در این صورت ممکن است به سایر نقاط بدن نیز از طریق سیستم عروق لنفاوی انتشار یابد . که در این صورت به آن بیماری متاستاتیک گفته می شود .
چه کسانی درگیر می شوند :
- این بیماری در افراد مسن شایع تر است و بیشتر موارد ابتلا به سرطان مثانه در سنین 60 به بالا تشخیص داده میشود
- این سرطان در مردان شایع تر می باشد ، به این دلیل که مردان عموما بیشتر سیگار مصرف می نمایند و با توجه به حضورشان در کارخانه های صنعتی احتمال قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی پرخطر بیشتر است .
علائم بیماری :
-
شایع ترین علامت سرطان مثانه :
- وجود خون در ادرار شایع ترین علامت سرطان مثانه است ( هماچوری ) که عموما بدون درد بوده و فرد ممکن است رگه هایی از خون را در ادرار مشاهده نماید یا حتی ممکن است ادرار به صورت کامل قهوه ای رنگ شود
- خون در ادرار همیشه قابل دیدن نیست و ممکن است که گهگاهی باشد.
-
علایم کمتر شایع سرطان مثانه شامل موارد زیر می باشد :
- تکرر ادرار یا نیاز بیشتر به مراجعه به سرویس های بهداشتی
- احساس اضطرار ناگهانی جهت تخلیه مثانه
- احساس سوزش هنگام دفع ادرار
-
اگر سرطان مثانه به مرحله پیشرفته برسد و منتشر گردد علایم شامل موارد زیر می باشد :
- درد لگن
- درد استخوان
- کاهش وزن غیر ارادی
- ورم پاها
-
وجود خون در ادرار دلایل دیگری نیز می تواند داشته باشد که بیشتر شایع هستند و عبارتند از :
- عفونت های ادراری یا همان التهاب مثانه
- عفونت های کلیه
- سنگ های کلیه
- بزرگی پروستات در مردان
- عفونت مجرای ادراری
مراجعه به ارولوژیست
در مراجعه به ارولوژیست ابتدا شرح حال کاملی گرفته می شود. سپس سوابق بیماری قبلی ، داروهای مصرفی و سابقه جراحی های قبلی فرد بررسی می شود ممکن است فرد جهت انجام تست های آزمایشگاهی ادرار برای بررسی وجود خون ، باکتری یا سلول های غیر طبیعی ارجاع گردد.
معاینه فیزیکی هم انجام می شود تا وجود احتمالی توده در بدن نیز بررسی گردد .
مراجعه به بیمارستان
جهت موارد زیر به بیمارستان مراجعه می شود :
-
سیستوسکوپی :
به افرادی که سرطان مثانه دارند ابتدائا سیستوسکوپی توصیه می گردد . سیستوسکوپی یا همان آندوسکوپی مثانه به متخصص اورولوژی این امکان را می دهد که با استفاده از یک لوله نازک با دوربین و نور راس آن داخل مثانه را نگاه کند .قبل از انجام سیستوسکوپی معمولا بی حسی موضعی با استفاده از ژل ها در داخل مجرا به کار برده می شود که باعث می شود سیستوسکوپ به راحتی و بدون درد داخل مثانه هدایت شود. این روش حدودا 5 دقیقه زمان می برد .
-
تست های تصویر برداری
ممکن است برای فرد سی تی اسکن یا MRI تجویز گردد یا از عکس های رنگی با ماده حاجب(IVP) برای بررسی سیستم ادراری بهره گرفته شود .
طی این عکس برداری ماده حاجب به داخل جریان خون تزریق شده و از اشعه Xبرای عکس برداری مجرای ادراری استفاده می شود .
برای مطالعه مقالات بیشتر مثانه کلیک کنید