مولوسکوم تناسلی: علائم، روش‌های پیشگیری و درمان

مولوسکوم تناسلی یا مولوسکوم کنتاژیوزوم یک عفونت پوستی ویروسی است که توسط ویروس مولوسکوم کنتاژیوزوم (MCV) ایجاد می‌شود.

این عفونت معمولاً بی‌ضرر است و به صورت خودبخودی بهبود می‌یابد، اما می‌تواند ناخوشایند و آزاردهنده باشد.

در این مقاله، به بررسی جامع این بیماری، علائم، روش‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.

معرفی و اپیدمیولوژی

مولوسکوم تناسلی توسط ویروس مولوسکوم کنتاژیوزوم ایجاد می‌شود که به خانواده Poxviridae تعلق دارد.

این ویروس دارای چهار نوع ژنتیکی است MCV1، MCV2، MCV3 و MCV4

نوع MCV1 که بیشتر کودکان را درگیر می‌کند و نوع MCV2 که بیشتر در افرادمبتلا به ایدز مشاهده می‌شود شایع‌ترین نوع‌ها هستند.

این ویروس می‌تواند در هر سنی افراد را تحت تأثیر قرار دهد اما در کودکان، نوجوانان و افراد جوان شایع‌تر است.

افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، مانند بیماران مبتلا به HIV یا افرادی که تحت درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به مولوسکوم تناسلی قرار دارند.

علائم و نشانه‌های مولوسکوم

مولوسکوم تناسلی به صورت برجستگی‌های کوچک، گنبدی شکل و صاف با رنگ مرواریدی که معمولاً یک گودی مرکزی دارند ظاهر می‌شود.

این برجستگی‌ها می‌توانند در نواحی مختلف بدن، از جمله ناحیه تناسلی، کشاله ران و اطراف مقعد دیده شوند.

این ضایعات معمولاً بدون درد هستند اما ممکن است خارش یا سوزش ایجاد کنند.

تعداد ضایعات می‌تواند از چند ضایعه تا چندین صد ضایعه متفاوت باشد.

• ظاهر ضایعات: ضایعات کوچک، گنبدی شکل و صاف با رنگ مرواریدی و یک گودی مرکزی.
• محل ضایعات: ناحیه تناسلی، کشاله ران، اطراف مقعد و سایر نقاط بدن.
• علائم حسی: معمولاً بدون درد، اما ممکن است خارش یا سوزش ایجاد کنند.
• تعداد ضایعات: می‌تواند از چند ضایعه تا چندین صد ضایعه متفاوت باشد.

روش‌های انتقال مولوسکوم

مولوسکوم تناسلی از طریق تماس مستقیم پوست به پوست مانند تماس جنسی، منتقل می‌شود. ویروس می‌تواند از طریق استفاده مشترک از حوله، لباس و وسایل شخصی دیگر نیز منتقل شود. همچنین، محیط‌های مرطوب مانند استخرهای شنا محلی برای انتقال ویروس هستند.

• تماس مستقیم پوست به پوست:  شایع‌ترین روش انتقال، شامل تماس جنسی.
• وسایل مشترک: استفاده مشترک از حوله، لباس و وسایل شخصی.
• محیط‌های عمومی: استخرهای شنا.

پیشگیری از مولوسکوم

برای پیشگیری از مولوسکوم تناسلی، اقدامات زیر توصیه می‌شود:

1. اجتناب از تماس مستقیم با ضایعات پوستی دیگران
2. استفاده از وسایل شخصی
3. استفاده از کاندوم
4. شستن دست‌ها به طور مرتب

همچنین، توصیه می‌شود از لمس کردن یا خاراندن ضایعات خودداری شود تا از انتشار ویروس به سایر نقاط بدن جلوگیری شود.

تشخیص مولوسکوم

تشخیص مولوسکوم تناسلی معمولاً بر اساس ظاهر بالینی ضایعات انجام می‌شود. در موارد مشکوک ممکن است، آزمایش‌های هیستوپاتولوژیکی یا تست‌های مولکولی برای تأیید تشخیص لازم باشد. ضایعات مولوسکوم دارای ویژگی‌های خاصی هستند که در زیر میکروسکوپ قابل شناسایی هستند. این ویژگی‌ها شامل وجود اجسام مولوسکی در داخل سلول‌های اپیدرمی می‌باشد.

• تشخیص بالینی
  بر اساس ظاهر ضایعات و معاینه میتوان به تشخیص رسید
• آزمایش‌های تکمیلی
  هیستوپاتولوژی و تست‌های مولکولی در موارد مشکوک می‌تواند کمک کننده باشد

سیر بیماری

عمومأ ضایعات کوچک مولوسکوم طی ۲ تا ۸ هفته بعد از تماس و انتقال ویروس روی پوست، ظاهر می‌گردند. به طور معمول هر ضایعه چند هفته تا چند ماه باقی می‌ماند، سپس ضایعات دلمه مانند روی آن شکل می‌گیرد این ضایعات خودمحدود شونده هستند و در نهایت تمام آنها به کلی نا پدید می‌شوند.

با از بین رفتن ضایعات قدیمی ممکن است ضایعات جدید ایجاد گردند، لذا احتمال دارد که بیماری برای چندین ماه طول بکشد.

بهبودی کامل بیماری مولوسکوم عموما ۱۲تا۱۸ ما ه طول می‌کشد.

هرچند در مواردی بیماری تا بیشتر از ۵ سال هم باقی می‌ماند.

در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، عفونت ممکن است شدیدتر و طولانی‌تر باشد.

درمان مولوسکوم

مولوسکوم تناسلی معمولاً بدون درمان طی چند ماه تا چند سال بهبود می‌یابد. اما در برخی موارد، به خصوص زمانی که ضایعات باعث ناراحتی یا نگرانی می‌شوند، ممکن است نیاز به درمان باشد.

روش‌های درمان مولوسکوم تناسلی :

• کرایوتراپی

انجماد ضایعات با نیتروژن مایع. این روش معمولاً برای ضایعات کوچک و منفرد مناسب است.

• کورتاژ

خراشیدن ضایعات با یک ابزار تیز. این روش می‌تواند برای حذف سریع ضایعات مؤثر باشد.

• داروهای موضعی

استفاده از کرم‌های رتینوئید، پودوفیلوتوکسین و کانتاریدین. این داروها به کاهش اندازه و تعداد ضایعات کمک می‌کنند.

• لیزر درمانی

در موارد شدید یا مقاوم به درمان. لیزر می‌تواند ضایعات را به طور مؤثر تخریب کند.

افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند

بعضی از افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به مولوسکوم تناسلی هستند:

• کودکان و نوجوانان

به دلیل تماس‌های نزدیک و متعدد فیزیکی.

• افراد با سیستم ایمنی ضعیف

مانند بیماران مبتلا به HIV، بیماران تحت درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی.

• افرادی که در محیط‌های مرطوب فعالیت می‌کنند
  مانند شناگران و افرادی که از سونا یا حمام‌های عمومی استفاده می‌کنند.
• افراد فعال جنسی

به خصوص کسانی که شرکای جنسی متعدد دارند.

تفاوت مولوسکوم تناسلی و زگیل تناسلی

زگیل تناسلی و مولوسکوم تناسلی هر دو عفونت‌های ویروسی پوستی هستند، اما توسط ویروس‌های مختلفی ایجاد می‌شوند و علائم و درمان‌های متفاوتی دارند.

 نوع ویروس

• ویروس مولوسکوم تناسلی توسط ویروس مولوسکوم کنتاژیوزوم (MCV) ایجاد می‌شود.
• ویروس زگیل تناسلی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود.

علائم ظاهری

• ظاهر ضایعات مولوسکوم تناسلی به صورت ضایعات کوچک، گنبدی شکل و صاف با رنگ مرواریدی و یک گودی مرکزی است
• ظاهر ضایعات زگیل تناسلی به صورت زگیل‌ها برجستگی‌های کوچک و سختی هستند که سطح ناهمواری دارند و ممکن است رنگ پوست یا قهوه ای باشند.

محل ضایعات

• محل ضایعات مولوسکوم تناسلی در نواحی ناحیه تناسلی، کشاله ران، اطراف مقعد و سایر نقاط بدن است
• محل ضایعات زگیل تناسلیدر ناحیه تناسلی، مقعد و دهان است

علائم حسی

• مولوسکوم تناسلی معمولاً بدون درد است، اما ممکن است خارش یا سوزش ایجاد کنند.
• زگیل تناسلی ممکن است درد، خارش یا سوزش ایجاد کنند.

تأثیرات روانی و اجتماعی

مولوسکوم تناسلی می‌تواند تأثیرات روانی و اجتماعی منفی داشته باشد.

افراد مبتلا ممکن است احساس شرم یا اضطراب کنند.

از انجایی که بسیاری از افراد این بیماری را با زگیل تناسلی نیز اشتباه می‌گیرند آگاهی بخشی و آموزش بیماران می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.

این موضوع به خصوص در افرادی که در ناحیه تناسلی ضایعات دارند بیشتر دیده می‌شود.

حمایت روانشناسی و آموزش به بیماران می‌تواند به بهبود وضعیت روحی آن‌ها کمک کند.

جمع بندی

مولوسکوم تناسلی یک عفونت پوستی ویروسی است که توسط ویروس مولوسکوم کنتاژیوزوم ایجاد می‌شود و معمولاً بی ضرر است و به صورت خودبخودی بهبود می‌یابد. این عفونت می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان و نوجوانان شایع‌تر است.

انتقال ویروس از طریق تماس مستقیم پوست به پوست، استفاده مشترک از وسایل شخصی و محیط‌های مرطوب مانند استخرهای شنا انجام می‌شود.

پیشگیری از مولوسکوم تناسلی با اجتناب از تماس با ضایعات پوستی، استفاده از وسایل شخصی و رعایت بهداشت امکان پذیر است.

درمان مولوسکوم تناسلی شامل روش‌هایی مانند کرایوتراپی، کورتاژ، داروهای موضعی و لیزر درمانی می‌باشد.

آگاهی بخشی و آموزش بیماران می‌تواند به بهبود وضعیت روانی و اجتماعی آنها کمک کند.