فهرست عناوین این مقاله
هایپر پلازی خوشخیم پروستات (Benign prostatic hyperplasia) یا به اختصار BPH یک عارضه شایع در مردان مسن می‌باشد.
بزرگی پروستات یک موضوع نگران کننده برای بسیاری از افراد است و آموزش و اطلاع رسانی مناسب میتواند بسیاری از این نگرانی‌ها را بکاهد.
بزرگی پروستات هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارد و روش‌های درمانی گسترده‌ای برای این بیماری وجود دارد که با توجه به صلاح دید متخصصان اورولوژی میتواند شامل دارو , درمانهای کم تهاجمی و جراحی شود.
در این مقاله به صورت علمی به جزییات این بیماری و روش‌های درمان آن می‌پردازیم
پروستات چیست؟
پروستات غده‌ای به اندازه یک گردو (حدود 20 گرم) عضوی از سیستم تناسلی مردانه است.
این غده در زیر قاعده مثانه و در جلوی کانال خروجی مدفوع قرار دارد.
پروستات مجرای ادراری ( پیش آبراه ) را در بر میگیرد و طی انزال , مایع منی با انقباض عضلات دور این مجرا با فشار بالا تخلیه میشود.
از همین جهت آسیب دیدن عضلات این قسمت میتواند باعث انزال برگشتی یا بی اختیاری شود
همچنین غده پروستات با ترشح آنتی ژنی به نام PSA نقش مهمی در باروری اسپرم‌ها در زمان ورود به درون رحم دارد.
علت بزرگ شدن پروستات چیست؟
با گذر سن از 40 سالگی بزرگ شدن پروستات با درجات و شدت متفاوتی در بسیاری از مردان رخ می‌دهد و میتواند بر روی مجرای ادراری و باروری مردان اثراتی داشته باشد.
به صورت کلی در بعضی افراد علائم بزرگی پروستات بروز می‌کند و بعضی دیگر به این مشکلات دچار نمی‌شوند و علت این موضوع به صورت دقیق مشخص نیست.
عوامل زیر میتواند در بزرگی پروستات نقش داشته باشند:
کهولت سن
بزرگی پروستات پدیده‌ای طبیعی در طی عمر تلقی میشود حدود 50 درصد مردان بالای 60 سال و 90 درصد مردان بالای 80 سال، علائم افزایش اندازه پروستات را دارند.
نژادهای خاص
بعضی از نژادهای خاص مانند نژادهای آفریقایی و آسیایی بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند.
افزایش هورمونهای جنسی
افزایش هورمونهایی مانند دی هیدروتستوسترون که با فاکتور رشد انسولینی در ارتباط است نیز میتواند سبب بزرگی این غده شود. بنابراین گیرنده‌های هورمونهای جنسی در این بیماری نقش دارند.
عفونتهای مجاور پروستات
عفونت‌ها به علت فعال کردن چرخه‌های التهابی میتوانند سبب بزرگی پروستات شوند.
سندروم متابولیک
کمبود ویتامین D، چاقی، چربی، فشار خون و دیابت احتمال ابتلا به بیماری بزرگی پروستات را بیشتر می‌کنند به طور مثال چاقی باعث افزایش 3.5 برابری اندازه پروستات میشود.
مصرف داروهای بتا بلاکر (پروپرانولول )
افرادی که به دلایلی چون بیماری‌های میگرن یا فشار خون داروهای بتا بلاکرمصرف می‌کنند نیز احتمال بالاتری برای ابتلا به بیماری پروستات دارند.
علائم ایجاد شده توسط سایر بیماری‌ها
بزرگی پروستات میتواند توسط سایر بیماری‌ها همچون سرطان پروستات، عفونت حاد پروستات و عفونت مزمن پروستات نیز ایجاد گردد.
سابقه خانوادگی
بعضی متخصصان معتقدند وجود سابقه‌ی خانوادگی بزرگی پروستات در احتمال ایجاد این شرایط برای مردان خانواده بسیار تاثیر گذار است.
فعالیت فیزیکی
شواهد محکمی وجود دارد که فعالیت فیزیکی و ورزش میتواند باعث جلوگیری از ابتلا به BPH باشد و افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
علائم و عوارض پروستات بزرگ شده چیست؟
بزرگی پروستات میتواند با تاثیر بر روی مسیر ادراری علائم متعددی از جمله کاهش فشار ادرار,تکرر ادرار, احساس دفع ناکامل, انسداد ادراری و… را ایجاد کند , لازم به ذکر است که این علائم توسط بیماری‌های دیگری مانند تنگی مجرا، عفونتهای مثانه، سنگ مثانه،قند خون و… نیز ایجاد میشوند.
در تصویر زیر می‌توانید پروستات طبیعی را با پروستات بزرگ شده مقایسه کنید
علائم بزرگی پروستات بر روی سیستم ادراری:
جریان ضعیف ادرار
در این حالت جریان ادرار ضعیف‌تر شده و زمان بیشتری برای تخلیه مثانه نیاز است.
تاخیر در شروع ادرار
ممکن است که نیاز باشد تا فرد مدت زمانی را در سرویس بهداشتی منتظر بماند تا جریان ادرار شروع شود.
قطره قطره آمدن ادرار
در انتهای ادرار، جریان ادرار ممکن است قطره قطره شود.
تخلیه ناکافی
فرد ممکن است احساس کند که مثانه به اندازه کافی تخلیه نشده است.
تکرر ادرار
ممکن است که فرد در طی روز یا شب دفعات بیشتری به سرویس بهداشتی مراجعه کند.
احساس اضطرار برای ادرار کردن
به این معنی که فرد به محض احساس تجمع ادرار لازم است که خود را سریعا به سرویس بهداشتی برساند.
همچنین در موارد نادر بزرگی پروستات میتواند باعث انسداد کامل مجرای اداراری شود و در نتیجه بیمار دچار احتباس ادراری میشود که برای تخلیه ادرار نیازمند سوند گذاری است
این اتفاق در کمتر از 1% مواقع رخ می‌دهد
در بعضی دیگر از بیماران تخلیه مثانه به صورت کافی رخ نمی‌دهد و باعث احتباس مزمن ادراری میشود که این موضوع میتواند باعث عفونتهای مکرر و یا بی اختیاری شود.
نکته مهم: با بزرگی پروستات احتمال ابتلا به سرطان آن افزایش نمی‌یابد. افرادی که مبتلا به بزرگی پروستات هستند احتمال بیشتری برای سرطان پروستات نسبت به افرادی که پروستاتشان بزرگ نشده است ندارند.
نکته مهم : بزرگی پروستات در همه افراد باعث بروز علائم نمی‌شود و از هر 4 نفر یک نفر دچار علائم میشود.
نکته مهم :ارتباط مستقیمی بین بزرگی پروستات و شدت علائم وجود ندارد و عامل مهم‌تر میزان انسداد مجرای ادراری است
معمولا علائم ادراری در ابتدا خفیف است و طی ماه‌ها وسال‌ها میزان بروز و شدت علائم بیشتر میشود
همچنین باید در نظر داشت که تمامی مشکلات ادراری در مردان ناشی از بزرگی پروستات نیست و علامت‌هایی مانند خون در ادرار , بی اختیاری و درد میتوانند ناشی از بیماری‌های مثانه و کلیه باشند.
بزرگی پروستات چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص بزرگی خوشخیم پروستات یا همان BPH بر اساس شرح حال و علائم ذکر شده است و آزمایشی برای تشخیص نیاز نیست ولی از جهت اطمینان از عدم وجود بیماری همراه دیگر و یا بررسی بیشتر عوارض بیماری ممکن است این اقدامات توسط اورولوژیست انجام گیرد :
معاینه:
معاینه عموما از طریق مقعد صورت میگیرد و اورولوژیست پروستات را از طریق مقعد معاینه می‌کند. در این معاینه پزشک پروستات را از نظر شکل و اندازه بررسی می‌کند همچنین این معاینه میتواند در تشخیص نشانه‌هایی از سرطان پروستات نیز کمک کننده باشد
آزمایش ادرار
برای بررسی، عفونت ادرار، اطمینان از عدم وجود خون در ادرار، دیابت و بیماری‌های کلیوی انجام میشود.
آزمایش خون:
بررسی سطح آنتی ژن مخصوص پروستات (PSA) از طریق آزمایش خون بررسی میشود لازم به ذکر است که برای انجام این تست باید از چند روز قبل از آزمایش از انجام رابطه‌ی جنسی پرهیز شود چرا که ممکن است به صورت کاذب PSA بالاتر گزارش شود.
معاینات تخصصی :
ممکن است نیاز به آندوسکوپی مثانه، ارزیابی جریان ادرار (فلومتری) و سونوگرافی وجود داشته باشد
نکته مهم : آزمایش PSA برای همه افراد توصیه نمی‌شود و در بعضی افراد که فاکتور‌های خطر را دارند ممکن است توصیه شود.
نکته مهم : تنها کسری از افرادی که آزمایش PSA بالا دارند ممکن است دچار سرطان باشند و تغییرات این آزمایش میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.
آیا بالا بودن سطح PSA نشان دهنده‌ی سرطان پروستات است؟
بزرگی پروستات میتواند باعث افزایش سطح PSA شود ولی تنها دلیل این افزایش نیست.
برای مثال التهاب پروستات (پروستاتیت) نیز میتواند باعث بالا رفتن سطح PSA شود.
افزایش سطح PSA میتواند با سرطان پروستات در ارتباط باشد ولی همیشه اینطور نیست.
نکته مهم در آزمایش PSA بررسی تغییرات آن است و کسانی که روند افزایشی دارند ممکن است نیاز به اقدامات و بررسی‌های بیشتر داشته باشند.
برای درمان BPH چه راههایی وجود دارد؟
هر درمان مزایا و معایب خودش را دارد، به نظر می‌رسد که یک روش درمانی خاص نتواند تمام علائم را بر طرف کند و شاید لازم باشد که از درمانهای ترکیبی استفاده شود
درمان انتظاری
این روش درمانی برای بیمارانی استفاده میشود که علایم خفیف تا متوسطی دارند و کیفیت زندگی آنها توسط این علائم کاهش نیافته است در درمان انتظاری به بیماران توصیه‌هایی در جهت اصلاح شیوه‌ی زندگی میشود و علائم آنها به صورت منظم پیگیری میشود.
گاها علائم بیماران بدون درمان بعد از مدتی بهبود می‌یابد و از مداخله‌های بیشتر بی نیاز میشوند اما گاها در طی زمان علائم بدتر شده و با مشورت اورولوژیست نیاز به مداخله‌ی بیشتر دارند
این توصیه‌ها عبارتست از :
- عدم نوشیدن مایعات قبل از خواب و بیرون رفتن از منزل
- محدودیت استفاده از کافئین و الکل
- تقویت عضلات کف لگن با استفاده از بیوفیدبک ( خصوصا در بیماران که دچار ارجنسی هستند میتواند کمک کننده باشد)
- عدم استفاده از داروهایی که میتواند علائم را بدتر کند از جمله برخی آنتی هیستامین‌ها مثل دیفن هیدرامین یا دکونژستانت‌ها مثل سودوافدرین
درمانهای دارویی
اورولوژیست ممکن است بر اساس شدت بیماری درمان دارویی را در نظر بگیرد
این داروها بیماری را به صورت کامل ریشه کن نمی‌کنند و هدف درمان دارویی کاهش شدت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران است.
داروهای آلفا بلاکر
آلفا بلاکرها با شل کردن گردن مثانه و پروستات باعث بهبود علائم ادراری میشوند و تاثیری در کوچک شدن پروستات ندارند.
از فواید داروهای آلفا بلاکر تاثیر سریع آنها است و عوارض آنها میتواند شامل کاهش فشار خون وضعیتی , سردرد , سرگیجه , آبریزش بینی و سختی در انزال باشد.
از جمله داروهای آلفا بلاکر میتوان به alfuzosin, doxazosin, silodosin, tamsulosin و terazosin اشاره کرد
که داروی تامسولوسین به راحتی در بازار دارویی ایران در دسترس است.
اگر برای درمان اختلال نعوظ از داروهایی مانند سیلدنافیل (وایاگرا ) vardenafil (Levitra), tadalafil (Cialis), or avanafil (Stendra) استفاده میشود نباید از terazosin و doxazosin استفاده شود ولی تامسولوسین تداخلی با داروهای ذکر شده ندارد
داروهای مهارکننده 5 آلفا ردوکتاز
این دسته دارویی با تاثیر بر گیرنده‌های پروستات باعث کوچک شدن پروستات و کاهش علائم این بیماری میشوند.
این داروها میتوانند عوارضی مانند کاهش میل جنسی , اختلال نعوظ و افزایش اندازه پستان‌ها را به دنبال داشته باشند.
داروی فیناستراید و دوتاستراید در این دسته قرار می‌گیرند که داروی فیناستراید در ایران به راحتی در دسترس است.
این داروها در شش ماهه اول شروع درمان در اکثر موارد باعث بهبود علائم بیماری میشوند و همچنین میتوانند ریسک احتباس ادراری و نیاز به جراحی را کاهش دهند.
نکته مهم : استفاده از فیناستراید باعث کاهش حدودا پنجاه درصدی PSA میشود و در بررسی آزمایش این نکته باید مورد توجه قرار گیرد.
داروهای مهارکننده فسفو دی استراز -5
در بیمارانی که همراه با BPH اختلال نعوظ نیز دارند ممکن است بتوانند از این دسته دارویی بهره ببرند.
این داروها در بیمارانی که از نیترات استفاده می‌کنند و یا عملکرد کلیه پایینی دارند منع مصرف دارد
درمان ترکیبی
درمان دارویی ترکیبی با آلفا بلاکر و مهارکننده آلفا ردوکتاز میتواند در افراد زیر کمک کننده باشد
- افرادی که علائم شدیدی دارند
- افرادی که پروستات بسیار بزرگی دراند
- کسانی که به درمان با حداکثر دوز آلفا بلاکر پاسخ نداده اند
درمان گیاهی
داروهای گیاهی میتوانند در کنار استفاده از درمانهای دیگر در بهبود علائم و کوچک شدن اندازه پروستات موثر باشند.
عصاره گیاهانی چون زرداختران، بید ارغوان، جوز آفریقایی، کدو، گوجه فرنگی عصاره‌های رایجی هستند که در داروهای گیاهی موجود استفاده شده و با نام برندهای مختلف در دسترس بیماران هستند.
نکته مهم : داروهای گیاهی مانند نخل اره ( saw palmetto) سابقا در اروپا رواج داشته اما طبق مطالعات جدید استفاده از این داروها هیچ اثری در بهبود علائم ادراری نداشته و تاثیری در جلوگیری از بزرگ شدن پروستات ندارد
نکته مهم : داروهای گیاهی باید مورد تایید وزرات بهداشت باشند و نباید از داروهای بدون مجوز استفاده شود
درمان بزرگی پروستات با جراحی
در صورتی که علائم بیماری بسیار اذیت کننده باشند و یا درمان دارویئ موثر نباشد جراحی میتواند کار آمد باشد.
از هر 4 نفر مبتلا به BPH یک نفر تحت جراحی قرار میگیرد.
در روش جراحی قسمت میانی پروستات برداشته شده و باعث میشود مجاری ادراری گشاد شوند و علائم ادراری فرد بهبود یابند.
در موارد جراحی سرطان تمامی بافت پروستات و کپسول آن به صورت کامل برداشته میشوند.
کسانی که دچار عوارض زیر شده باشند جراحی میتواند برای آنها مفید باشد :
- نارسایی کلیوی ثانویه به BPH
- ابتلا به عفونتهای ادراری مکرر
- ابتلا به احتباس ادراری مکرر
- عدم توانایی استفاده از درمان دارویی
- جریان بسیار ضعیف ادرار
- نیاز به تلاش برای شروع ادرار
- مسدودی کامل مجرای ادراری
- ابتلا به سنگ‌های مثانه
- وجود خون واضح در ادرار
- عدم توانایی تخلیه کامل مثانه
- خونریزی از پروستات
انواع عمل‌های جراحی پروستات
معمولا هدف از جراحی پروستات به شرایط بیمار بر می‌گردد. در بیماری که بافت سرطانی در پروستات دارد، هدف از بین بردن این بافت سرطانی است و در بیماری که پروستات بزرگ شده دارد، هدف حذف بافت پروستات و برگرداندن جریان ادرار به صورت نرمال می‌باشد.
اعمال جراحی که جهت درمان BPH انجام میشوند به دو دسته اعمال جراحی کمتر تهاجمی و اعمال جراحی تهاجمی تقسیم میشوند
اعمال جراحی کمتر تهاجمی
مزیت جراحی‌های کمتر تهاجمی در این است که میتوانند به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام شوند و زمان بهبودی کوتاه‌تری دارند.
ولی باید در نظر داشت که ممکن است در آینده با برگشت علائم نیاز دوباره به جراحی و یا ادامه درمان دارویی وجود داشته باشد.
انواع مختلفی از جراحی‌های کم تهاجمی وجود دارد و انتخاب نوع عمل به اندازه پروستات , وضعیت کلی سلامتی ,نظر اورولوژیست و ترجیح بیمار بستگی دارد
روش‌های کم تهاجمی
لیفت پروستات از طریق پیشابراه (PUL)
در این روش جراح ایمپلنت‌های بسیار کوچکی را با استفاده از سوزن درون پروستات جای گذاری می‌کند.
این ایمپلنت‌ها با فشرده کردن پروستات باعث کاهش فشار آن بر روی مجرای ادراری میشوند و علائم ادراری را بهبود می‌بخشند
قطعات جای گذاری شده دائمی هستند و به راحتی قابل برداشت نیستند.
با این روش درمان هیچ برشی در بدن صورت نمیگیرد و هیچ بافتی تخریب و خارج نمی‌شود بسیاری از مردانی که دارای پروستات بزرگ هستند و علائم ادراری دارند کاندید خوبی برای این جراحی هستند.
روش PUL عوارض جنسی بسیار کمتری در مقایسه با سایر روش‌های جراحی پروستات دارد.
بیمارانی که نیازمند انجام MRI جهت بررسی سرطان پروستات هستند ممکن است در تصویر برداری دچار مشکل شوند.
در صورت حساسیت بیمار به نیکل و تیتانیوم و یا استیل ضد زنگ نباید از این روش استفاده کند.
Water vapor thermal therapy
در این روش با استفاده از بخار آب پرفشار سلول‌های پروستات که بر روی مجرای ادراری فشار می‌آروند نابود میشوند.
این متد درمانی میتواند به صورت سرپایی و در مطب انجام شود و بدون نیاز به بیهوشی و تنها با مصرف داروی ضد درد قابل انجام است.
در این روش دستگاهی که سوزنی در انتها به آن متصل است با استفاده از امواج بخار آب تولید می‌کند و اورولوژیست با این سوزن میتواند سلول‌های پروستات را از بین ببرد.
سپس بدن سلول‌های مرده را پاکسازی می‌کند و باعث کاهش اندازه پروستات میشود.
بیمار ممکن است پس از استفاده از WVTT تا چند روز ادرار خونی داشته باشد و یا نیازمند استفاده از سوند ادراری باشد.
در این روش عوارض جنسی بسیار نادر هستند ولی ممکن است بیمار درد و تکرر ادرار تا سه هفته بعد از عمل داشته باشد.
ایمپلنت‌های موقتی پروستات (TIPD)
در این روش با استفاده از سیستوسکوپ دستگاهی در داخل مجرای ادراری برای مدت یک هفته قرار داده میشود و سپس توسط اورولوژیست برداشته میشود.
این ایمپلنت ساختار مجرای ادراری را تغییر می‌دهد و باعث کاهش اثر انسدادی پروستات بر روی مجرای ادراری میشود.
این روش میتواند تاثیر مفیدی بر روی علائم ادراری داشته باشد و ریسک بسیار کمی دارد.
اورولوژیست میتواند در مطب اقدام به کارگزاری ایمپلنت کند و نیاز به اتاق عمل و بیهوشی ندارد.
ممکن است بیمارانی که از این روش درمانی استفاده می‌کنند دچار عفونتهای مجرای ادراری یا زخم مجرای ادراری شوند
همچینین بعضی افراد دچار علائمی مانند سوزش ادرار و احساس اورژانسی دفع ادرار در مدت زمانی که ایمپلنت در مجرای ادراری قرار دارد میشوند.
سوزاندن رگ‌های پروستات PAE
در این روش رادیولوژیِست به منظور کاهش جریان خون پروستات رگ‌های منتهی به آن را می‌سوزاند و کاهش خونرسانی باعث کوچک شدن پروستات میشود.
این یک روش درمانی جدید است که مطالعات زیادی در زمینه اثر بخشی آن وجود ندارد.
جراحی‌های تهاجمی
برداشتن بافت پروستات از طریق پیشابراه یا رزکسیون پروستات (TURP)
این عمل جراحی تحت بیهوشی و عمومی یا نخاعی انجام میگیرد و بهترین روش جراحی برای‌هایپر پلازی خوش خیم پروستات به شمار می‌رود.
در این روش با استفاده از یک سیم حلقوی قسمت مرکزی پروستات برش داده و از طریق مثانه خارج میشود.
عمل جراحی حدود یک ساعت طول می‌کشد و بیمار بعد از یک روز ترخیص میشود.
این روش جراحی پروستات باعث بهبود قابل توجه علائم ادراری بیماران میشود ولی 90% بیماران در زمان انزال مایع منی آنها به داخل مثانه می‌ریزد و کاهش شدید در حجم مایع منی خارج شده خواهند داشت.
برش دادن پروستات از طریق پیشابراه (TUIP)
این نوع عمل جراحی برای بیمارانی که افزایش زیاد سایز پروستات ندارند (زیر 40 گرم) ولی علائم انسدادی شدیدی دارند استفاده میشود
در این روش جراحی , تنها برشی در گردن مثانه ایجاد میشود و مجرای ادراری گشاد‌تر میشود.
جراحی حدود 30 دقیقه زمان می‌برد و مدت زمان بستری کوتاهی دارد.
احتمال بازگشت مایع منی به مثانه نسبت به روش TURP کمتر است و از عوارض نادر آن ناتوانی جنسی یا بی اختیاری ادرار است
جراحی پروستات با لیزر HoLEP
در این روش از لیزر هولمیوم جهت برش پروستات استفاده میشود.
استفاده از لیزر مزیت خاصی در مقایسه با روش TURP ندارد و بیشتر در بیمارانی که به به علت بیماری ثانویه امکان بیهوشی عموی یا نخاعی را ندارند استفاده میشود.
جراحی از طریق لیزر بسیار گران است و عوارض بیشتری (سوزش و تکرر ادرار) نسبت به روش TURP دارد و از این جهت کمتر مورد استقبال اورولوژیست‌ها قرار میگیرد
تبخیر درون مجرایی پروستات (TUVP)
در این روش جراحی اورولوژیست دستگاهی به درون مجرای ادراری وارد می‌کند و با استفاده از القای جریان الکتریکی بافت پروستات اطراف مجرا را از بین می‌برد.
حرارت ناشی از جریان الکتریکی باعث سوزاندن رگ‌های بافت نیز میشوند و این موضوع باعث کاهش خونریزی میشود.
بیماران زمان بستری و نیاز به سوند ادراری کمتری دارند.
سایش درون مجرایی با فشار آب TWJA
در این روش جراح اورولوژیست با استفاده از سونوگرافی محل دقیق برش رو علامت گذاری می‌کند و سپس با استفاده از ابزاری از طریق مجرای ادراری اقدام به برش بافت با فشار بالای آب می‌کند.
سپس بیمار نیازمند بستری جهت شتسشوی مرتب مثانه جهت جلوگیری از ایجاد لخته به مدت 24 ساعت است.
همچنین بیماران بعد از ترخیص باید به مدت 48 ساعت سوند ادراری داشته باشند.
جراحی باز پروستات
این جراحی معمولا در افرادی که حجم پروستات آنها بیشتر از 70 تا 90 گرم است استفاده میشود. در حال حاضر این جراحی محدود به افرادی می‌باشد که به دلیل بزرگی بیش از اندازه پروستات، جراحی پروستات از طریق مجرا برایشان امکان پذیر نمی‌باشد.
جراحی باز رتروپوبیک
جراح برشی از پایین شکم ایجاد کرده و از این طریق به پروستات دسترسی پیدا می‌کند.
در بیشتر موارد، فقط بافت پروستات برداشته میشود اما در موارد سرطانی و احتمال تهاجم بافت سرطانی به بافت‌های اطراف پروستات، بعضی از ندول‌های لنفاوی به منظور نمونه برداری برداشته میشود.
در صورتی که جراح دریابد که سرطان در کل بافت‌های بدن منتشر شده است دیگر اقدام به خارج کردن بافت‌های درگیر نمی‌کند.
جراحی باز پرینه‌ای
در این روش، جراح یک برش بین کیسه بیضه و رکتوم (مقعد) ایجاد می‌کند و غده پروستات را از این مسیر خارج می‌کند.
معمولا این عمل جراحی به واسطه وجود یک بیماری دیگر صورت میگیرد که باعث میشود جراح قادر به انجام روش رتروپوبیک نباشد.
در این شرایط نمی‌توان غدد لنفاوی و یا لنف نود‌ها را خارج کرد.
طول مدت جراحی از حالت رتروپوبیک کمتر است اما ریسک بیشتری برای ناتوانی در نعوظ وجود دارد.
لاپاراسکوپیک
کم تهاجمی‌ترین روش به منظور دسترسی به پروستات، این نوع عمل می‌باشد.
این روش جراحی که حدود ۲ تا ۳ ساعت به طول می‌انجامد به تحقیقات بیشتری نیاز دارد تا در گروه جراحی‌های استاندارد قرار گیرد.
دو روش عمده در این جراحی وجود دارد:
- پروستاتکتومی لاپاروسکوپی
مستلزم برش‌های خیلی کوچک به منظور عبور دادن وسایل کوچک جراحی است و داخل بدن توسط لوله کوچکی که به دوربین مجهز است مشاهده میشود.
- روش پروستاتکتومی لاپاروسکوپی به کمک ربات
جراح توسط یک بازوی رباتیک و مانیتوری که به دوربین ربات متصل است و بدون دخالت دست، عمل جراحی را انجام می‌دهد. بازوی رباتیک، امکان مانور و دقت بیشتری را ایجاد می‌کند.
جمع بندی
هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) یک وضعیت شایع و نگران کننده برای بسیاری از مردان مسن است که میتواند تاثیرات زیادی بر کیفیت زندگی و عملکرد ادراری آنها داشته باشد.
تشخیص به موقع و مدیریت مناسب این بیماری میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. درمانهای متنوعی از جمله تغییرات سبک زندگی، دارو درمانی، و روش‌های جراحی وجود دارند که با توجه به شرایط و نیازهای هر بیمار انتخاب میشوند.
اطلاع رسانی صحیح و مشورت با متخصصان اورولوژی میتواند به کاهش نگرانی‌ها و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به این بیماری کمک کند.
با در نظر گرفتن اینکه BPH هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارد، افراد باید از اقدامات پیشگیرانه و درمانهای موجود بهره مند شوند تا از بروز علائم و عوارض این بیماری جلوگیری شود. همچنین، انجام فعالیت‌های فیزیکی منظم و پیگیری وضعیت سلامتی به صورت دوره‌ای میتواند نقش موثری در کاهش خطر ابتلا به این بیماری داشته باشد.
سوالات متداول
هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) چیست؟
- BPH یک افزایش غیرسرطانی در اندازه پروستات است که در مردان مسن رخ می‌دهد و میتواند باعث مشکلات ادراری شود.
چه علائمی نشان دهنده هایپرپلازی خوش خیم پروستات است؟
- علائمی مانند جریان ضعیف ادرار، تکرر ادرار، احساس نیاز فوری به ادرار کردن و دشواری در شروع ادرار.
چه عواملی باعث بزرگ شدن پروستات میشوند؟
- کهولت سن، نژاد، افزایش هورمونهای جنسی، عفونتهای مجاور پروستات، سندروم متابولیک و سابقه خانوادگی.
چگونه میتوان BPH را تشخیص داد؟
- از طریق معاینه بالینی، آزمایش ادرار، آزمایش خون برای PSA و معاینات تخصصی مانند سونوگرافی.
آیا BPH با سرطان پروستات ارتباط دارد؟
- خیر، بزرگی پروستات ناشی از BPH هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارد.
چه درمانهایی برای BPH وجود دارد؟
- بسته به شرایط بیمار درمانهای دارویی، درمانهای جراحی کم تهاجمی، جراحی تهاجمی و تغییرات سبک زندگی میتوانند کمک کننده باشند.
درمانهای دارویی برای BPH شامل چه مواردی هستند؟
- داروهای خانواده آلفا بلاکرها و مهارکنندههای 5 آلفا ردوکتاز برای درمان بزرگی پروستات استفاده میشوند.
آیا میتوان BPH را بدون جراحی درمان کرد؟
- بله، بسیاری از موارد BPH با درمانهای دارویی و تغییرات سبک زندگی مدیریت میشوند.
چه زمانی جراحی برای BPH لازم است؟
- در صورت وجود علائم شدید که به درمان دارویی پاسخ نمیدهند یا در صورت عوارض مانند نارسایی کلیوی و انسداد مجرای ادراری.
آیا داروهای گیاهی برای درمان BPH مؤثر هستند؟
- برخی از داروهای گیاهی ممکن است در بهبود علائم مفید باشند، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
آیا ورزش میتواند به پیشگیری از BPH کمک کند؟
- بله، فعالیت بدنی منظم میتواند ریسک ابتلا به BPH را کاهش دهد.
آیا تغییرات رژیم غذایی میتواند به بهبود BPH کمک کند؟
- محدود کردن مصرف کافئین و الکل و مصرف مواد مغذی میتواند به بهبود علائم کمک کند.
آیا میتوان با BPH زندگی کرد؟
- بله، با مدیریت صحیح و درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به BPH میتوانند زندگی نرمالی داشته باشند.
آیا BPH میتواند باعث عفونتهای ادراری شود؟
- بله، بزرگی پروستات میتواند باعث احتباس ادراری و افزایش ریسک عفونتهای ادراری شود.
چگونه میتوان از BPH پیشگیری کرد؟
- با حفظ وزن مناسب، فعالیت بدنی منظم و مصرف مواد غذایی سالم میتوان ریسک ابتلا به BPH را کاهش داد.
آیا مصرف داروهای بتا بلاکر میتواند باعث BPH شود؟
- بله، برخی از داروهای بتا بلاکر ممکن است ریسک ابتلا به BPH را افزایش دهند.
آیا جراحی کم تهاجمی برای BPH وجود دارد؟
- بله، روش‌هایی مانند PUL و درمان حرارتی بخار آب از جمله روش‌های جراحی کم تهاجمی برای درمان BPH هستند.
آیا بزرگی پروستات باعث کاهش میل جنسی میشود؟
- برخی از درمانهای دارویی BPH ممکن است باعث کاهش میل جنسی شوند.
آیا BPH میتواند باعث نارسایی کلیوی شود؟
- در موارد شدید و عدم درمان مناسب، BPH میتواند باعث انسداد ادراری و آسیب به کلیه و نارسایی کلیوی شود.
چگونه میتوان از بروز علائم شدید BPH جلوگیری کرد؟
- با مراجعه منظم به پزشک، مدیریت سبک زندگی و مصرف داروهای تجویزی میتوان از بروز علائم شدید جلوگیری کرد.
واقعا مقاله کامل و خوبی بود. من قبلا برای عمل پروستات پیش اقای دکتر قاضی اومدم. کارتون حرف نداره. خداروشکر عارضه ای هم بعد از عمل وجود نداشت.
سلام انجام عمل پروستات باعث از دست دادن کنترل ادرار میشه؟
سلام، از دست دادن کنترل ادرار یا بی اختیاری بسیار نادر اما ممکن است، که تا حدودی توسط جراح قابل پیشگیری است و در بعضی موارد نیز خیر.